• Vitalik Buterin, AB Dijital Hizmetler Yasası’nın tartışmalı içeriklere yaklaşımını çoğulculuğa karşı olarak eleştiriyor ve açık toplumlarda hoşgörünün önemini vurguluyor.

• Algoritmik büyütme, uç görüşlerden ziyade internet çoğulculuğuna en büyük tehdidi oluşturuyor.

• DSA denetimleri karşısında Monero ve Zcash gibi gizlilik coin’lerine ilgi artıyor; zk-kanıtı doğrulaması ile şeffaf ama gizli algoritmalar mümkün hale geliyor.

Vitalik Buterin’den AB Dijital Hizmetler Yasası uyarısı: Ethereum kurucu ortağı DSA’yı internet çoğulculuğunu tehdit etmekle suçluyor. Şeffaflık, zk-kanıtları ve kripto gizlilik çözümlerine çağrı yapıyor. Düzenleme etkilerini takip edin.

Vitalik Buterin’in AB Dijital Hizmetler Yasası Hakkındaki Uyarısı Nedir?

Vitalik Buterin AB Dijital Hizmetler Yasası endişesi, yasanın internet çoğulculuğunu eritme potansiyeli üzerine odaklanıyor. Ethereum kurucu ortağı, DSA’nın tartışmalı içeriklere “yer yok” baskısının açık toplum ilkelerine ters düştüğünü savunuyor. Fikirleri yasaklamak yerine, zararlı içerikleri hızla büyüten algoritmik büyütmeye odaklanılması gerektiğini vurguluyor.

Şeffaflık ve zk-Kanıtları DSA Risklerini Nasıl Çözer?

2022’de yürürlüğe giren ve 2024’ten itibaren tam olarak uygulanan AB Dijital Hizmetler Yasası, online platformlara boyut ve risk seviyelerine göre kademeli yükümlülükler getiriyor. Çok Büyük Online Platformlar (VLOP’lar), resmi AB belgelerinde belirtildiği üzere sıkı risk değerlendirmeleri ve katı sorumlulukla içerik moderasyonu yapmak zorunda.

Vitalik Buterin, X’te paylaştığı mesajda “yer yok” zihniyetini aşırı agresif bulduğunu belirterek, bunun aşırı moderasyona ve tartışmanın bastırılmasına yol açabileceğini söylüyor. Her toplumda uç görüşlerin olduğunu, asıl tehlikenin bunları katlanarak büyüten algoritmalar olduğunu belirtiyor. DSA zorunlu şeffaflık raporlarından elde edilen veriler, algoritmaların denge yerine etkileşimi ön plana çıkardığını ve kutuplaşmayı artırdığını gösteriyor.

Buna karşı Buterin, algoritmaların sıfır bilgi kanıtı (zk-kanıtı) doğrulamasıyla yayınlanmasını öneriyor. Zero Knowledge Workshop gibi akademik kurumlardan çıkan zk-kanıtları, platformların zararlı içerik büyütmesini sınırladığını kanıtlamasını sağlarken ticari sırları ifşa etmiyor. Bu, şeffaflık ile yeniliği dengeliyor.

Ayrıca, AB’de USB-C zorunluluğunun cihaz uyumluluğunu artırdığı gibi, açık algoritma standartlarının da platformlar arası rekabeti teşvik edeceğini ve kullanıcılara daha fazla seçenek sunacağını örnekliyor. Blockchain araştırma firmalarından uzmanlar, bu doğrulanabilir hesaplamanın Ethereum’un gizlilik koruyan akıllı sözleşme yol haritasıyla uyumlu olduğunu belirtiyor.

Sıkça Sorulan Sorular

Vitalik Buterin AB Dijital Hizmetler Yasası Bağlamında “Yer Yok”tan Ne Kasteder?

Vitalik Buterin, DSA’nın potansiyel zararlı veya tartışmalı materyallere alan bırakmama amacıyla koyduğu sıkı içerik moderasyon kurallarını kastediyor. Platformlar, kullanıcı erişimine göre riskleri proaktif değerlendirip azaltmak zorunda. X paylaşımında bu yaklaşımın çoğulculuğu boğduğunu uyararak, anlaşmazlıklara hoşgörü gösterirken büyütmeyi sınırlamayı savunuyor.

Neden DSA Düzenlemeleri Altında Monero Gibi Gizlilik Coin’leri Popülerleşiyor?

DSA’nın artan veri denetimi ve içerik takibi, kullanıcıları gizlilik odaklı kripto paralara yöneltiyor. Monero, halka imzalar ve gizli adreslerle izlenemez işlemler sunarken, Zcash zk-SNARK’larla korunaklı operasyonlar sağlıyor. Buterin’in vurguladığı gibi, bu araçlar düzenleyici baskı altında anonimlik korurken içerik yayılımı analitiği yapmayı mümkün kılıyor.

Ana Noktalar

• Algoritmik Büyütme Ana Risk: Vitalik Buterin, AB Dijital Hizmetler Yasası altında görüşlerden çok içerik büyüten algoritmaları baş tehdit olarak görüyor.
• zk-Kanıtları ile Kullanıcı Güçlendirme: Doğrulanabilir algoritmalar ticari sırları açığa vurmadan şeffaflık ve güven sağlıyor.
• Gizlilik Kriptolarının Yükselişi: Artan DSA uygulamaları, veri koruması ve anonim etkileşim için Monero ile Zcash kullanımını artırıyor.

Sonuç

Vitalik Buterin’in AB Dijital Hizmetler Yasası eleştirisi, düzenleme ile internet çoğulculuğu arasındaki gerilimi öne çıkarıyor. Algoritmik şeffaflık, zk-kanıtı doğrulaması ve Monero gibi gizlilik teknolojilerine öncelik vererek platformlar zararları azaltırken açık tartışmayı koruyabilir. DSA uygulaması geliştikçe, bu kripto esinli çözümler daha dengeli bir dijital geleceği şekillendirebilir – kullanıcıları bilinçli tercihlere yönlendirerek.

DSA’nın Geniş Etkilerini Anlama

Dijital Hizmetler Yasası, AB dijital düzenlemelerinde dönüm noktası; sosyal medya devlerinden e-ticaret sitelerine kadar aracıları hedefliyor. Platformlar, yetkililer için iletişim noktaları belirlemek, yıllık risk raporları sunmak ve hızlı içerik kaldırma için güvenilir işaretleyiciler uygulamak zorunda. AB Komisyonu açıklamalarına göre, büyük sosyal ağlar dahil 20’den fazla VLOP, sistemik risk azaltma önlemlerine uyum sağladı.

Buterin’in müdahalesi, kriptonun bu ekosistemdeki rolünü vurguluyor. Ethereum’un Semaphore gibi anonim sinyal projeleriyle zk-teknolojisindeki ilerlemeleri ölçeklenebilir gizlilik katmanları sunuyor. NYU ve MIT ekiplerinin homomorfik şifreleme araştırmaları gibi gizlilik koruyan analitikler, bireysel izleme olmadan büyütme desenlerine toplu içgörü sağlıyor.

Buterin’in Çoğulcu Platformlar Vizyonu

X paylaşım zincirinde Buterin, çok yönlü strateji öneriyor: Algoritma açıklamalarını zorunlu kılmak, uyumlu standartları teşvik etmek ve kullanıcı kontrollerini entegre etmek. Örneğin, kullanıcılar zk-kanıtlarıyla doğrulanmış özelleştirilmiş akışlara geçebilir, yanlılığı önleyebilir. Bu, Ethereum protokollerindeki gibi Web3’ün merkeziyetsizlik ilkelerini yansıtıyor; eşten eşe içerik için merkezi kapı bekçisi yok.

Rekabet kritik diyor; tekelci platformlar sorunları büyütüyor ama açık standartlarla çeşitlenen seçenekler gücü dağılıyor. AB’nin teknoloji firmalarına milyarlarca euroluk tekel cezaları bu görüşü destekliyor.

Kripto Gizlilik Araçları Odak Noktasında

2014’te çıkan Monero (XMR), CryptoNote protokolüyle işlem tutarlarını, gönderen ve alıcıları gizleyerek gizlilik coin’lerinde lider. Electric Coin Company destekli Zcash (ZEC), zk-SNARK’larla isteğe bağlı gizlilik ve seçici açıklama sunuyor. DSA veri talepleri karşısında Glassnode gibi on-chain analiz raporlarına göre bu varlıkların işlem hacimleri patladı.

Buterin, bunların “gizlilik koruyan analitik” sağladığını belirterek, zehirli büyütme odaklarını anonim tespit etmeyi mümkün kılıyor. Bu, AB’nin kitlesel gözetimsiz güvenlik hedefleriyle uyumlu; uyumlu platformlara entegre edilebilir.

Düzenlemeler sıkılaştıkça hibrit modeller bekleyin: Merkezi hizmetler on-chain doğrulamayla. Polygon zkEVM gibi Ethereum Layer 2 çözümleri ölçekte düşük maliyetli kanıtlar sunarak bunu hızlandırıyor.

Uzman Görüşleri ve Gelecek Görünümü

Blockchain uzmanları Buterin’i destekliyor. Ethereum Vakfı araştırmacıları, doğrulanabilir hesaplamanın güvenilmez sistemlerdeki rolünü vurguluyor. AB politika yapıcıları kamu danışmalarında algoritmik denetimleri değerlendirerek vizyonunu doğruluyor.

İleriye bakıldığında, DSA’nın 2025 incelemeleri bu geri bildirimleri dahil edebilir, kripto-düzenleme sinerjisi yaratır. Kullanıcılar güçlendirilmiş araçlardan, platformlar net kurallardan, toplum dirençli çoğulculuktan kazanır.